Trappistenbeleving te Westmalle

Al meer dan 220 jaar zijn de cisterciënzers van de strikte observantie in Westmalle actief.  De abdij van Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Westmalle behoort sinds haar stichting in 1794 tot de Orde van de Cisterciënzers of de trappisten, naar de Franse abdij La Trappe. Sinds het einde van de achttiende eeuw wijden monniken zich hier toe aan een leven in gemeenschap van gebed en arbeid. Het klooster van Westmalle werd in 1836 verheven tot abdij en hoofd van de Belgische Congregatie van Trappisten.

De abdij van Westmalle is befaamd om van zijn trappistenbier dat tot ver over de landsgrenzen heen graag wordt gedronken. In hetzelfde jaar begonnen de monniken met het brouwen van bier, aanvankelijk alleen voor eigen gebruik, maar vanaf 1856 ook voor de verkoop. De brouwerij is sindsdien diverse malen uitgebreid en gemoderniseerd Toch is de brouwerij geen commerciële activiteit als doel “an sich”, maar een manier voor de monniken om te voorzien in hun eigen onderhoud. De meeste inkomsten van de verkoop worden weer geïnvesteerd in de brouwerij en de goede arbeidsomstandigheden van de medewerkers. De monniken zijn immers zelf geen brouwmeesters meer, maar laten het merendeel van het brouwproces over aan externe medewerkers. Wel staan ze nog in voor de algemene leiding van de brouwerij. Het deel van de inkomsten dat niet wordt gebruikt voor het eigen levensonderhoud, wordt geschonken aan goede doelen, sociale werken en mensen in nood.

Bier

Binnen de muren van de trappistenabdij van Westmalle worden vooral twee soorten bier gebrouwen die de echte bierliefhebber aanspreken: de Tripel en de Dubbel van Westmalle.

De Tripel van Westmalle (crème-kleurige kroonkurk) is het bekendste Westmalle-bier en werd voor het eerst gebrouwen in 1934. Ze wordt wel eens de “moeder van alle tripels” genoemd. Een helder, goudgeel bier met een fruitige geur en een mooie, genuanceerde hopneus en heeft een zachte en romige smaak in de mond met een bittere toets. Het gist drie weken na op de fles, en bezit zoals elke nagister na verloop van tijd een bezinksel van dode gistcellen op de flessenbodem. Het heeft een alcoholpercentage van 9,5% en is verkrijgbaar in flessen van 33 en 75 cl.

De Dubbel (bruine kroonkurk) wordt al sinds 1856 gebrouwen. Dit donker, roodbruine trappistenbier van Westmalle bevat dankzij nagisting op fles een rijke en complexe smaak die gekenmerkt wordt door moutige en fruitige toetsen met een fris bittere finale. Het heeft een alcoholpercentage van 7% en is verkrijgbaar in flessen van 33 en 75 cl evenals in vaten van 30 en 50 liter.

De Extra (grijze kroonkurk) is de minst zware variant. Dit bier wordt slechts een beperkt aantal keren per jaar gebrouwen en is alleen bedoeld voor intern gebruik waarbij de monniken en hun gasten dit bier immers enkel bij het middagmaal drinken. Het heeft een alcoholpercentage van 4,8% en wordt enkel vrijdagvoormiddag verkocht aan de abdij, indien beschikbaar en is enkel verkrijgbaar in flessen van 33 cl.

Kaas

In de abdij van Westmalle is er niet alleen een brouwerij en een boerderij, maar sinds 1860 is er ook een kaasmakerij. De monniken maken er halfharde, gerijpte kaas die beperkt verkrijgbaar is. De echte trappistenkaas van Westmalle wordt traditiegetrouw bereid van verse melk uitsluitend van de eigen veestapel (Groningse blaarkoppen), die gethermiseerd wordt en dus geen gepasteuriseerde melk is. De kaas is zeer licht gezouten (slechts 1 % zout) en heeft een egale structuur... Ook de productie verloopt zo natuurlijk mogelijk, zonder te ontromen en bewaarmiddelen of kleurstoffen toe te voegen. Wanneer de koeien in de lente naar de verse weiden gaan, krijgt de kaas daarom een wat andere kleur dan wanneer ze in de winter op stal blijven. Hoe de Westmalse Trappistenkaas bereid wordt kan je lezen op de website van de abdij onder “productieproces Westmalle kaas”.

Café Trappisten

Zoals het bij tal van andere abdijen ook het geval is, is de Abdij en zijn infrastructuur niet toegankelijk voor bezoekers om de dagorde en de leefsfeer van de monniken niet te storen. Gewoonlijk vinden we dan ook een brasserie tegenover de abdij en dus ook in Westmalle is “Café Trappisten” (Antwerpsesteenweg 487, 2390 Westmalle) een begrip in de streek. Het is er altijd gezellig druk en de zaak heeft ruime parkeergelegenheid.
Ondanks men de trappistenbieren van Westmalle makkelijk aantreft in de betere winkels of horecazaken van België en Nederland wordt deze hier “recht van het vat” onder de beste voorwaarden geserveerd. Bovendien leent de homogene structuur van de abdijkaas met zijn zachte en milde smaak zich voor sneetjes en blokjes. Heerlijk op een kaasschotel of bij een Westmalle Trappist. Een topper is het degusteren deze lekkernij als een “Boerenboterham met Trappistenkaas”, maar ook als Trappistenkaaskroketten en in tal van andere kaas-suggesties.
Als je een klomp kaas voor thuis wil kopen moet je aanbellen aan de poort (hoofdingang) van de abdij. En mocht je toch géén succes hebben aan de poort, ook in Café Trappisten is de kaas beperkt te koop !

Van winkel tot herberg en streek-trefpunt

Oorspronkelijk bevond zich tegenover het trappistenklooster een kruidenierszaak, die in 1923 gedeeltelijk omgebouwd werd tot café. De winkel werd gepacht van de Trappisten. De paters werden betaald met een beperkte som geld, 2 karren mest en … één fles jenever. Al vlug werd er naast de verkoop van abdijbier ook drank geschonken. Vroeger heette het café "Huis ten Halve" (het lag halverwege Antwerpen en Turnhout) en was het tevens een tramhalte. Na de tweede wereldoorlog volgde er een dwarse uitbreiding van de zaak met een grote zij-ingang langs de kant van de parking. In 1973, terwijl de voorbereidingen van het 50-jarig bestaan van het café aan de gang waren, vernielde een brand de bovenverdieping en de woongelegenheid.
In 2008 is er een volledig nieuw ecologisch café gebouwd. Dit net achter het vroegere gebouw dat net voor de opening van nieuwe is afgebroken. Het hedendaagse café biedt grote terrassen, een speeltuin, feest- en vergaderzalen en dit alles bij een moderne maar sobere uitstraling. Een plaats waar iedereen welkom is!

De events

Zoals aangegeven is de abdij en brouwerij niet toegankelijk, maar met georganiseerde activiteiten trachten “het trappistenteam” de bezoekers een zo groot mogelijke abdij- en Trappistenbeleving aan te bieden.  Al naargelang de aard van de belevenis kan dat al iets ruimer of iets minder aan bod komen. Dit kan al door het begeleid proeven van het lekkers dat er in de abdij gemaakt wordt. Of, uitgebreid door deelname aan een boeiende en belevenisvolle “Trappistenactiviteit” waarbij historie, cultuur, natuur en het culinaire in elkaar verweven worden; waarbij men tussen al het lekkers en de natuurbeleving ook nog een stil moment in de abdijkerk kan bijwonen. Hierbij kan verwezen worden naar het landschap rondom de abdij dat gevormd wordt door een historisch complex van landbouwgronden en bossen, doorkruist met dreven en afwateringsgrachten. Zo is er het Trappistenpad, maar ook de “Westmalle Bierroute”, een heerlijke fietsroute van 49 kilometer.

Vanuit “Café Trappisten” organiseert “het trappistenteam” regelmatig activiteiten in (“ontdek de vier abdijbieren” bv. is een succes) en rond de zaak en in de gemeente Westmalle. Voor de kalender hiervan verwijzen we naar de website van Cafe Trappisten www.trappisten.be (evenementenkalender). Zo goed als alle vermelde activiteiten kan u ook exclusief voor een eigen groep, familie, vereniging of bedrijf, reserveren op een dag naar keuze. Alle mogelijke extra info over de activiteiten kan u verkrijgen via trappist [dot] evenement [at] skynet [dot] be

Jef Belmans, ASG-lid namens het trappistenteam

  • Administratieve zetel ASG
    p/a Stadsarchief
    Rederijkersstraat 42
    3500 Hasselt (B)
    VZW Ondernemingsnummer 422.459.744

  • Administratieve zetel ASG stichting
    p/a “Dormio Resort Maastricht”
    Kamer van Koophandel (NL)
    Registernummer 51802139


  • ASG Secretariaat:
    E-mail: secretariaat [at] asg [dot] be

 

 Lid worden?


Voor onze leden zijn er tal van extra voordelen:

  • toegang tot het ledengedeelte van onze website

  • 4 maal per jaar ons digitale magazine "Terroir"

  • mogelijkheid tot gratis opzoekigen in de "Bibliotheek van de Smaak"

  • deelname aan ASG Algemene Ledendag

  • ....