De volgende musea hebben een collectie en werking rond voeding uitgebouwd. Neem contact op met het museum voor informatie over openingsuren en toegangsprijzen. Of surf naar www.museumsite.be (Vlaanderen en Brussel) of www.museavanbrussel.be (Brussel en nabije omgeving). De musea werden ondergebracht in volgende categorieën:
fruit en groenten
brood, gebak en chocolade
honing
zuivel
vis
bier
gedistilleerde dranken
geschiedenis
Ook andere musea belichten aspecten van onze voeding(sgeschiedenis). Denk maar aan de musea voor toegepaste kunst zoals het Design Museum Gent en het Zilvermuseum Sterckshof Provincie Antwerpen waar je prachtig serviesgoed van vroeger en nu kan bekijken. In de vele heemkundige musea vind je vaak een keuken uit grootmoeders tijd terug. Archeologische musea vertellen dikwijls ook over eetgewoonten van vroeger aan de hand van gevonden etensresten en serviesgoed. En in musea voor schone kunsten, bv. in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, hangen vaak prachtige genrestukken met markttaferelen en stillevens. Meer informatie vind je op de eerder vermelde websites.
A = provincie Antwerpen
B = Brussel
L = provincie Limburg
OVL = provincie Oost-Vlaanderen
VLB = provincie Vlaams-Brabant
WVL = provincie West-Vlaanderen
Opmerkingen en aanvullingen mailen naar : #webmaster [at] asg [dot] be (ASG webmaster)
FRUIT EN GROENTEN
't Grom
't Grom is niet zomaar een museum. Gelegen op een 18de-eeuwse hoevesite is het immers een combinatie van een erfgoedcentrum (verleden) en een informatieforum en promotieplatform voor groenten, duurzame consumptie en gezonde voeding (heden).
In het eerste deel geeft de tentoonstelling een overzicht van de tuinbouwgeschiedenis van 1900 tot heden. De oude voorwerpen, zoals een ploeg, een wortelwasmachine, een kruiwagen worden in een nieuw en aantrekkelijk jasje voorgesteld. Ook de socio-economische ontwikkeling van Sint-Katelijne-Waver wordt belicht. Kinderen kunnen hun groentefantasieën de vrije loop laten.
In het tweede deel staat een modern uitgeruste keuken centraal. Hier leert de bezoeker iets bij over de keukengeschiedenis, maar ook over de bewaarmethoden van groenten. De nadruk ligt echter vooral op het hedendaagse belang van groenten, ethische consumptie en gezonde voeding in het algemeen.
Midzelen 25A - 2860 Sint-Katelijne-Waver (A)
T 015 31 50 55 - F 015 31 50 54
www.tgrom.be (in opbouw) - info [at] tgrom [dot] be
Witloofmuseum
Het Witloofmuseum belicht verschillende aspecten van deze Belgische trots. Zowel de sociale en culturele impact van de witloofteelt, het agrarisch aspect (met inbegrip van verwarmingssystemen, hydrocultuur), de verkoop en de witloofgastronomie komen aan bod. Het museum is gehuisvest in de gebouwen van een voormalige tuinbouwveiling.
Leuvensesteenweg 22 - 1910 Kampenhout (VLB)
T 016 22 33 80 - F 016 23 40 81
www.witloofmuseum.be - witloofmuseum [at] kampenhout [dot] be
Witloofmuseum Geuzenberg
De witloofteelt heeft een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van Evere. Het museum illustreert dit met documenten en werktuigen. De locatie van het museum wekt verwondering op: een stukje groen dat bewaard bleef in een verstedelijkt gebied.
Leekaertsstraat 29 - 1140 Evere (B)
T 02 216 10 59 - F 02 216 10 59
www.geuzenberg.be.tf - geuzenberg [at] skynet [dot] be
Stedelijk Museum
Het Stedelijk Museum Sint-Truiden herbergt o.a. het Hoevemuseum en de Fruitzaal. In het Hoevemuseum vind je werktuigen en machines uit de landbouw, de fruit- en veeteelt en het huishouden. De Fruitzaal vertelt over de fruiteelt vroeger en nu.
Diesterstraat 1 - 3800 Sint-Truiden (L)
T 011 70 18 18 - F 011 70 18 20
www.sint-truiden.be - info-toerisme [at] sint-truiden [dot] be
Fruitstreekmuseum
Het museum vertelt de geschiedenis van de fruitteelt. Oude werktuigen illustreren de fruitteelt van vroeger. Een multimediapresentatie belicht de hedendaagse fruitteelt.
Colenstraat 1 - 3840 Kerniel (Borgloon) (L)
T 012 74 72 44
www.vzw-fruitstreekmuseum.be - fruitstreekmuseum [dot] vzw [at] pandora [dot] be
Druivenmuseum
Wie Overijse zegt, zegt druiven. Het museum belicht verschillende aspecten van de druiventeelt: verwarming, tewerkstelling, de vrouw in het bedrijf, export, alternatieve teelten, gastronomie en toekomst.
Waversesteenweg 2 / p/a Justus Lipsiusplein 9 - 3090 Overijse (VLB)
T 02 785 33 75 - F 02 687 77 22
www.overijse.be - francis [dot] cleeremans [at] overijse [dot] be
BROOD, GEBAK EN CHOCOLADE
Bakkerijmuseum Walter Plaetinck
Walter Plaetinck, bezieler van het Bakkerijmuseum, had een missie: nieuwe generaties inwijden in het bakkersambacht. En dat doet dit museum. Je ontdekt er hoe brood gemaakt wordt, hoe dit vroeger gebeurde en hoe men het elders in de wereld aanpakt. Ook voor banketbakkerij (marsepein, speculaas, ijs, chocolade…) is er ruime aandacht. Een nostalgisch snoepwinkeltje is de kers op de taart.
Albert I-laan 2 - 8630 Veurne (WVL)
T 058 31 38 97 - F 058 31 24 71
www.bakkerijmuseum.be - info [at] bakkerijmuseum [dot] be
Bakkerijmuseum Worfthoeve
Een bakhuis, bakkerijmateriaal, vormen en machines. Je vindt het allemaal in het Bakkerijmuseum Worfthoeve.
Worfthoeven 5 - 2440 Ten Aard (Geel) (A)
T 014 85 06 38
www.geel.be
Musea Maaseik - Museactron
Het Museactron is een museum met vele gezichten. Een afdeling omvat het bakkerijmuseum dat een overzicht geeft van het gereedschap van bakkers en banketbakkers. Natuurlijk is er ook aandacht voor de lokale specialiteit: de Maaseiker knapkoek.
Lekkerstraat 5 - 3680 Maaseik (L)
T 089 56 68 90 - F 089 56 05 61
www.museamaaseik.be - musea [at] maaseik [dot] be
Museum voor de Oudere Technieken (MOT)
Spieren, water en wind waren langetijd de belangrijkste energiebronnen om werktuigen aan te drijven. Het MOT toont hoe ze werden ingezet om (onder andere) graan te malen, brood te maken, rijst te telen en te koken. De historische gebouwen (de Tommenmolen, de Liermolen en het Guldendal) in hun groene omgeving geven het MOT dat tikje meer.
Guldendal 20 - 1850 Grimbergen (VLB)
T 02 270 81 11 - F 02 270 09 83
www.mot.be - info [at] mot [dot] be
Molen- en Bakkerijmuseum Vannestes Molen
Vannestes molen, ook wel Molen Glorieux genoemd, herbergt sinds 2001 een Molen- en Bakkerijmuseum dat de verschillende aspecten van het bakkersvak belicht. De molen zelf dateert uit 1841. Men maalde er graan en perste er olie uit lijnzaad.
Abdijmolenweg 3 bus A - 8510 Marke (Kortrijk) (WVL)
T 056 22 32 98
www.erfgoednet.be/kortrijk/
Centrum voor Molinologie - Molenmuseum
Het Molenmuseum geeft o.a. een overzicht van de ontwikkelingen in de manier van malen. Maar daarnaast belicht het museum hoe de molen als symbool aanwezig was/is in talrijke aspecten van onze maatschappij (economie, recht, devotie, taal…).
Kerkstraat 3 - 2890 Sint-Amands (A)
T 052 33 22 58 - 052 34 39 18
www.molenmuseum.be - info [at] molenmuseum [dot] be
Molenmuseum Overpelt
Het molenmuseum van Overpelt vertelt het verhaal van het malen van graan, vroeger en nu.
Breughel - 3900 Overpelt (L)
T 011 64 23 61 - F 011 64 23 61
www.overpelt.be
Choco-Story - The Chocolate Museum
Choco-Story vertelt de bezoeker de geschiedenis van de verwerking van cacao tot chocolade. Je ontdekt er waarom Belgische chocolade zo lekker… en gezond is! Verder krijg je er ook een overzicht van Belgische chocoladeproducenten.
Wijnzakstraat 2 - 8000 Brugge (WVL)
T 050 61 22 37 - F 050 61 22 37
www.choco-story.be - info [at] choco-story [dot] be
Museum van Cacao en Chocolade
Het museum begint het chocoladeverhaal bij de Azteekse god Quetzelcoatl en eindigt bij de praline. Video's, affiches en allerlei voorwerpen illustreren het verhaal. Bovendien is er bijna dagelijks een chocolademeester aan het werk die de fabricagegeheimen van praline en truffel voor de bezoeker ontsluiert.
Guldenhoofdstraat 9-11 - 1000 Brussel (B)
T 02 514 20 48 - F 02 514 52 05
www.mucc.be - info [at] mucc [dot] be
Suikermuseum
De virtuele gids, professor Zucchero, vertelt in het Suikermuseum alles over het hoe en wat van zoet en suiker. Hoe komt dat we iets als zoet ervaren? Waaruit bestaat 'zoet' en hoe zetten we dat om in producten?
Grote Markt 3 - 3300 Tienen (VLB)
T 016 80 56 66 - F 016 81 04 79
www.suikermuseum.org - suikermuseum [dot] tienen [at] skynet [dot] be
HONING
Bijenteeltmuseum
Bloemen, bijen en honing… Niet van elkaar weg te denken. Een bezoek aan het Bijenteeltmuseum gidst je door de wondere wereld van de bijen. Het leven van de imker, de producten van de bijen: alles komt aan bod.
Putsesteenweg 131 - 2920 Kalmthout (A)
T 03 666 61 01 - F 03 666 61 01
www.kalmthout.be - info [at] bijenteeltmuseum [dot] be
ZUIVEL
De Oude Kaasmakerij
Het verhaal van de Oude Kaasmakerij start vroeg in de 20ste eeuw. Na WO I begon de familie Donck-Spruytte met het verwerken van melk tot kaas. De stichters gingen als een van de eersten over tot de industriële productie. Het museum toont hoe er in het interbellum kaas gemaakt werd. In de oude fabriek kom je alles te weten over de koe als melkdier en zie je hoe melk de fabriek binnenkomt. En verwerkt wordt tot kaas en boter. In de vroegere rijpingskelders zie je niet alleen hoe kaas langzaam rijpt, maar leer je ook alles wat je over kaas had willen weten. De vzw Kaas in Passendale die het museum beheert, organiseert de tweejaarlijkse Kaasfeesten in Passendale.
's Graventafelstraat 48a - 8980 Passendale (Zonnebeke) (WVL)
T 051 77 70 05 - F 051 48 52 20
www.deoudekaasmakerij.be - info [at] deoudekaasmakerij [dot] be
Zuivelmuseum
De bezoeker wandelt in het Zuivelmuseum door de geschiedenis van de zuivelindustrie in de lage landen tijdens de voorbije vijf eeuwen. Boterkarnen, melkflessen, kaaspersen, laboratoriummateriaal, prenten en foto's brengen het verhaal van melk, boter en kaas.
Bruggesteenweg 68 - 8370 Uitkerke (Blankenberge) (WVL)
T 050 41 18 75 of 050 28 16 46 - F 050 42 97 84 of 050 28 16 47
www.zuivelmuseum.be - info [at] zuivelmuseum [dot] be
VIS
Visserijmuseum Boekhoute
Van de 14de tot een eind in de 20ste eeuw stond Boekhoute bekend als vissershaven. Pas in 1952 zou hieraan een einde komen. Het Visserijmuseum brengt dit verhaal opnieuw tot leven aan de hand van fotomateriaal en authentiek visserstuig. Het is ondergebracht in het oude gemeentehuis van Boekhoute.
Oud Stadhuis - Boekhoute 3 - 9961 Assenede (OVL)
T 0473 56 53 79
BIER
Hopmuseum
|
Mout- en Brouwhuis 'De Snoek' - Museum van de dorst
'De Snoek' herbergt een authentieke brouwerij en mouterij uit de 19de eeuw, een uniek stukje industrieel erfgoed. Een bezoek kan je doorspoelen met een ambachtelijk gebrouwen bier in 'Het Brouwershof'.
Fortem 40 - 8690 Alveringem
T 058 28 96 74 - F 058 28 96 74
www.desnoek.be - infomuseum [at] desnoek [dot] be
Brouwerijmuseum Het Anker
Brouwerij Het Anker, die nog altijd actief is, biedt ook onderdak aan een Brouwerijmuseum. Je kan het samen met de brouwerij bezoeken. Oude toestellen, werktuigen, flessen… vertellen het verhaal van het brouwproces.
Guido Gezellelaan 49 - 2800 Mechelen (A)
T 015 28 71 44 - F 015 28 71 45
www.hetanker.be/brasserie/BrouwerijbezoekNL.html - catering [at] hetanker [dot] be
Biermuseum
Het Biermuseum is ondergebracht in het station van O.L.V.-Olen. Een steeds groeiende verzameling van bijna 5000 bier- en jeneversoorten, bierglazen, -blikjes en -flessen, speelgoed, stenen potten…: dit alles wordt in het stationsgebouw tentoongesteld. Interessant om weten: 175 bier- en jeneversoorten kunnen ook geproefd worden.
Stationstraat 57 - 2250 Olen (A)
T 014 22 10 50
www.olen.be
Bocholter Brouwerijmuseum
De mouterij, de brouwzaal, de vaten- en flessenwerkplaats en de gelagzaal. Wandelend doorheen het Bocholter Brouwerijmuseum wordt de geschiedenis van het brouwen (1758 tot nu) voor u uit de doeken gedaan. Leer meer over de vernuftige brouwtechnologieën en werktuigen in deze in 1919 gestichte brouwerij.
Dorpsstraat 53 - 3950 Bocholt (L)
T 089 48 16 76 - F 089 48 16 79
www.bocholterbrouwerijmuseum.be - info [at] bocholterbrouwerijmuseum [dot] be
Brussels Museum van de Geuze
Dit is een levend museum, gevestigd in een brouwerij waar nog geuze en lambic gebrouwen wordt. Doorheen de verschillende ruimtes maak je kennis met de fasen van het productieproces, van brouwen tot het op fles trekken.
Gheudestraat 56 - 1070 Anderlecht (B)
T 02 521 49 28 - F 02 520 28 91
www.cantillon.be - info [at] cantillon [dot] be
Museum van de Belgische Brouwers
Op de prachtige Brusselse Grote Markt, in de kelders van een van de statige herenhuizen, bevindt zich het Museum van de Belgische Brouwers. Brouwtechnieken uit heden en verleden krijgen hier toelichting.
Grote Markt 10 - 1000 Brussel (B)
T 02 511 49 87 - F 02 511 32 59
www.beerparadise.be - belgian [dot] brewers [at] beerparadise [dot] be
Schaarbeeks Biermuseum
Meer dan duizend flessen, uithangborden, werktuigen… illustreren de verschillende stappen van het brouwproces.
Louis Betrandlaan 33-35 - 1030 Schaarbeek (B)
T 02 241 56 27 - F 02 215 01 78
users.skynet.be/museedelabiere - roger_peeters [at] belgacom [dot] net
GEDISTILLEERDE DRANKEN
Nationaal Jenevermuseum
Het Jenevermuseum is gevestigd in een authentieke jeneverstokerij. Pronkstuk van de collectie is een 19de-eeuwse stookinstallatie. Naast het productieproces wordt ook de geschiedenis van de jenever en de houding van de overheid in deze belicht.
Witte Nonnenstraat 19 - 3500 Hasselt (L)
T 011 23 98 60 - F 011 21 10 50
www.jenevermuseum.be - jenevermuseum [at] hasselt [dot] be
GESCHIEDENIS
Provinciaal Archeologisch Museum (pam) Ename
Het pam Ename toont het dagelijkse leven van de Enaamse gemeenschap, van de vroege middeleeuwen tot vandaag. Daarin spelen eten en drinken uiteraard een rol. De archeologische vondsten worden o.a. via de multimediale 'feestdis van 1000 jaar' in hun context geplaatst.
Lijnwaadmarkt 20 - 9700 Ename (Oudenaarde) (OVL)
T 055 30 90 40 - F 055 30 99 01
www.ename974.org - museum [at] ename974 [dot] org